✈️13ชั่วโมงที่ผ่านมาของเมื่อวาน (23 พ.ย.2565) ที่สนามบิน Chicago
First officer หรือ Co-pilot นำเครื่องบินกลับมาลงจอดหลัง take-off ขึ้นไปได้ไม่นานด้วยเหตุการหมดสติของกัปตัน
.
🔷ฉันถูกถามอยู่บ่อยครั้งว่า
- เป็น First officer หรือ Co-pilot หรือ นักบินผู้ช่วยแล้วได้จับพวงมาลัยขับเครื่องบินบ้างไหม?
- ทำไมต้องมีนักบิน 2 คน?
นี่เป็นหนึ่งในเหตุผลค่ะ
🔶ในหลายครั้งเวลาที่ฉันอธิบายเรื่องรูปแบบการทำงาน ฉันจะเปรียบเทียบนักบินพาณิชย์*ประจำสายการบินเป็นเสมือนหมอเฉพาะทาง ที่จะต้องเป็นนักบินหรือเป็นหมอมาก่อน แล้วเรียนเพิ่มเติมต่อยอดอัพ Level ขึ้นไปอีกชั้นหนึ่งกว่าจะได้เป็นนักบินเฉพาะเครื่อง (Type rating) ไปทำงานในตำแหน่งนักบินผู้ช่วยทางด้านขวา ก่อนจะเปลี่ยนไปนั่งตำแหน่งซ้ายในตำแหน่งกัปตันประจำสายการบิน *แต่ในบางงานของนักบินพาณิชย์สามารถทำได้เลยโดยไม่ต้องเรียนเฉพาะเครื่อง เหมือนกับที่หมอทุกคนไม่จำเป็นต้องเป็นหมอเฉพาะทาง
🔶อีกนัยยะหนึ่งคือในการทำงานคนที่เป็นนักบินผู้ช่วย หรือที่เรียกอย่างเป็นทางการว่า First-officer (FO.) ที่สายการบินนั้น จะต้องขับเครื่องบินได้เช่นกัน (ตามที่เคยแชร์ไปว่า ปกติของการทำงาน... กัปตันและ FO. จะผลัดกันขับเครื่องบินหรือเป็น Pilot fly (PF) จับพวงมาลัย เอ๊ย... คันบังคับที่เรียกว่า Joystick หรือ Yoke กันคนละครึ่ง
#คนละครึ่ง ยังไง?
+ สมมติในการทำงานครั้งหนึ่งนักบินทั้งสองคนได้ตกลงกันว่า กัปตันจะเป็น PF ตอนบินไป แล้ว FO. เป็น PF ตอนบินกลับ
+ แล้วในครั้งที่ไม่ได้เป็น PF นักบินคนนั้นจะทำหน้าที่เป็น Pilot monitoring (PM) ที่มีหน้าที่คือ...
- Monitor คอยตรวจสอบความถูกต้อง
- ติดต่อสื่อสารกับ ATC
- ทำเอกสารการบิน
- และต้องพร้อมทำหน้าที่ PF ตลอดเวลาถ้า PF เกิดเป็นอะไรไป* หรือ PF ต้องการออกไปเข้าห้องน้ำ(ซึ่งแน่นอนว่าต้องอยู่นอก cockpit))
-> ทำให้ในการทำงานของเที่ยวบินพาณิชย์จะต้องมีนักบิน 2 คนเสมอ และนักบินทั้งสองคนจะต้องรับรู้ข้อมูลและรับรู้สถานการณ์ตรงกันตลอดเวลา ต้องรู้ทันกันว่า ณ ขณะนั้นนักบินอีกคนคิดยังไง? จะทำอะไร? ทำเพื่ออะไร? และอะไรจะเกิดขึ้นต่อ?
-> ทำให้ CRM (crew resource management) และการพูด การสื่อสารระหว่างกัน เป็นอีกสิ่งสำคัญในการทำงานของนักบินพาณิชย์) และในบางครั้ง คืองี้ค่ะ... หญิงเคยถามพี่กัปตันที่เคยเป็นนักบินกองทัพที่ขับเครื่องบินคนเดียวมาก่อนย้ายมาสายการบิน พี่บางคนบอกว่าความรู้สึกแรก ๆ ที่เกิดขึ้นตอนเปลี่ยนมาขับเครื่องบินสองคนนั้น นอกจากการเรียนระบบเครื่องบินใหม่คือ "การทำงานสองคนไม่ได้ง่ายกว่าการทำงานคนเดียวเลย" มันต้องฝึกและใช้ทักษะอีกแบบ
-> ทำให้ ในการทำงานของนักบินผู้ช่วยไม่ใช่การทำตามคำสั่งหรือความต้องการของกัปตันตลอดเวลา FO. หรือ Co-pilot จะต้องกล้าถาม กล้า Challenge กล้าค้านกับกัปตัน(ถ้าสถานการณ์ไปถึง level นั้น) จะต้อง assertive อย่างไม่ aggressive
-> และทำให้ในวงรอบของการเข้าฝึกทบทวนและสอบในเครื่องบินจำลอง (Full-flight simulator) ทุก ๆ 6 เดือน จะมีวงรอบของการทดสอบ *Pilot incapacitation ที่เกิด scenario ที่ใน cockpit เหลือนักบินเพียง 1 คน อยู่ด้วย
.
.
🔶จากเรื่องราวที่เกิดขึ้นตามข่าว เป็นหนึ่งในเหตุผลที่ทำให้... ในการทำงานของนักบินพาณิชย์ต้องบินกัน 2 คน ทั้ง ๆ ที่แท้จริงแล้วมีนักบินเพียงคนเดียวก็สามารถขับเครื่องบินหรือทำงานทั้งหมดได้
และผู้โดยสารสามารถไว้วางใจนักบินผู้ช่วย
และไว้วางใจระบบความปลอดภัยในการเดินทางทางอากาศได้
.
.
ขอแสดงความเสียใจกับเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นด้วยค่ะ 🖤
ที่มาของภาพข่าว https://simpleflying.com/envoy-air-pilot-incapacitated-midflight-passed-away/
